Tình huống ô tô bị tàu hỏa đâm không chỉ là một cơn ác mộng đối với bất kỳ ai, mà còn là một tổn thất nặng nề về tài sản. Trong khoảnh khắc kinh hoàng đó, câu hỏi thường trực trong đầu chủ xe là: “Liệu bảo hiểm có bồi thường cho tôi không?”
Câu trả lời không đơn giản chỉ là “có” hoặc “không”. Quyết định bồi thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ loại bảo hiểm bạn đã mua, điều khoản hợp đồng, đến nguyên nhân gây ra tai nạn. Hãy cùng đi sâu vào vấn đề để hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình và cách bảo vệ tài chính khi đối mặt với tình huống không mong muốn này.
Nội Dung
Pháp luật Việt Nam hiện không quy định về việc bồi thường với tài xế vi phạm giao thông, vì vậy đây hoàn toàn là thỏa thuận dân sự.
Chiều ngày 5/6, tài xế chiếc Hyundai Creta đỗ xe sát đường tàu gần chợ Cổ Nhuế (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) để đi chợ. Sau khi người dân phát hiện tàu chở hàng sắp chạy qua đã báo hiệu cho chủ xe. Tuy vậy, tài xế không kịp lái xe ra nơi khác, đoàn tàu húc trúng đầu ôtô gây hư hỏng nặng. Tình huống này đặt ra nhiều thắc mắc của độc giả về các vấn đề liên quan tới trách nhiệm bồi thường cũng như đền bù.
Tài xế có vi phạm luật giao thông?
Trường hợp này, tài xế vi phạm quy định không được dừng, đỗ xe trong phạm vi an toàn đường sắt. Cụ thể, Nghị định 100/2019 về xử phạt vi phạm giao thông đường bộ, đường sắt quy định, phạt tiền 800.000-1.000.000 đồng với tài xế dừng xe, đỗ xe trong phạm vi an toàn của đường sắt.
Theo Nghị định 56/2018 quy định về quản lý, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt, phạm vi bảo vệ hai bên đường sắt theo phương ngang đối với nền đường không đào, không đắp tính từ mép ngoài của ray ngoài cùng trở ra là 7,5 m với đường sắt tốc độ cao, 5,4 m với đường sắt đô thị và 5,6 m với những đường sắt còn lại.
Tại sao ô tô bị tàu hỏa đâm lại thường xuyên xảy ra?
Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ tai nạn đường sắt cao nhất thế giới. Theo thống kê của Tổng cục Đường sắt Việt Nam, mỗi năm có hàng trăm vụ tai nạn đường sắt xảy ra, trong đó có không ít vụ liên quan đến ô tô bị tàu hỏa đâm.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:
- Ý thức chấp hành luật giao thông kém: Nhiều tài xế cố tình vượt rào chắn, băng qua đường sắt khi tàu đang đến gần.
- Hệ thống cảnh báo chưa hiệu quả: Một số đường ngang không có rào chắn hoặc tín hiệu cảnh báo không rõ ràng.
- Cơ sở hạ tầng giao thông yếu kém: Nhiều đường ngang có tầm nhìn hạn chế, gây khó khăn cho tài xế khi quan sát tàu.
Ôtô hư hỏng có được bảo hiểm đền bù?
Người sử dụng ôtô thường tham gia hai loại bảo hiểm, đầu tiên là bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới (bắt buộc) và thứ hai là bảo hiểm vật chất xe cơ giới hay gọi tắt là bảo hiểm thân vỏ (tự nguyện). Trong trường hợp nói về việc xe có được bảo hiểm đền bù hay không, tức đang nói về bảo hiểm thân vỏ. Loại bảo hiểm này sẽ giúp chủ xe được đền bù khi xe bị hư hại trong một số trường hợp.
Luật sư Đặng Thành Chung, đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, hiện pháp luật Việt Nam không quy định cụ thể về bảo hiểm thân vỏ mà quy tắc bảo hiểm sẽ do các công ty bảo hiểm quyết định, tùy vào chính sách của từng hãng bảo hiểm mà chi tiết hợp đồng sẽ khác nhau. Do đó, để biết chủ xe có được bảo hiểm vật chất hay không cần phải căn cứ vào quy định cụ thể trong hợp đồng.
Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 có quy định về điều khoản loại trừ, tức các trường hợp hãng bảo hiểm không phải bồi thường. Nhưng điều khoản này cần được ghi cụ thể, chi tiết, rõ ràng trong hợp đồng mới có thể xác định. Tức về mặt lý thuyết, chủ xe hoàn toàn có thể được bảo hiểm.
Chiếc Hyundai Creta trong bài được chủ xe mua bảo hiểm thân vỏ của Công ty bảo hiểm hàng không (VNI Kinh Đô). Nguồn tin của VnExpress từ VNI Kinh Đô cho biết, trong hợp đồng của chiếc xe này không có nội dung nào quy định về việc xe đỗ ở đường sắt bị tàu đâm hoặc tài xế vi phạm giao thông thì có được đền bù hay không. Hiện hãng vẫn đang thảo luận nội bộ, chưa đưa ra quyết định cuối cùng về hướng xử lý.
Nếu vụ va chạm dẫn tới thiệt hại về người và tài sản trên tàu, tài xế phải chịu trách nhiệm như thế nào?
Luật sư cho biết, chủ xe đã vi phạm luật giao thông, nên nếu vụ va chạm dẫn đến thiệt hại về người và tài sản trên tàu thì tài xế có thể phải chịu trách nhiệm hình sự và trách nhiệm dân sự. Cụ thể, chủ xe có thể bị truy cứu tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, với mức hình phạt đến 15 năm tù và bồi thường thiệt hại theo quy định của Bộ luật dân sự.
Nếu ô tô bị tàu hỏa đâm va vào người/xe khác, bảo hiểm có đền bù?
Giả sử trong trường hợp này, tàu hỏa đâm ôtô, sau đó ôtô văng vào người/xe đi qua, có thể được xem xét như là sự kiện bất khả kháng, rủi ro cho bên xe thứ ba. Theo các quy định đã phân tích ở trên thì bản thân xe thứ ba cũng phải chấp hành bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc và có thể là cả bảo hiểm vật chất, luật sư cho biết. Do đó, trường hợp này xe thứ ba có thiệt hại thì có thể được doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường căn cứ quy định tại hợp đồng bảo hiểm.
Nếu trên xe có người và bị thương vong, bảo hiểm có đền bù?
Nghị định 67/2023 khi mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ thực hiện bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng về sức khỏe, tính mạng và tài sản đối với bên thứ ba và bồi thường thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của hành khách nếu nguyên nhân dẫn đến thiệt hại là do ôtô gây ra.
Tuy nhiên, hãng bảo hiểm sẽ không phải bồi thường trong các trường hợp: đây là hành động cố ý gây thiệt hại, lái xe bỏ chạy sau tai nạn, không thực hiện trách nhiệm của chủ xe, tài xế không đủ tuổi, không có giấy phép lái xe, giấy phép không hợp lệ, hết hạn, tài xế dùng ma túy, cồn, chất kích thích…
Tuy nhiên, để xác định trường hợp này có được bồi thường hay không thì cần phải căn cứ vào các quy định cụ thể trong hợp đồng bảo hiểm.
Ô tô bị tàu hoả đâm được bảo hiểm bồi thường khi nào?
Tùy thuộc vào loại bảo hiểm bạn đã mua và các điều khoản trong hợp đồng.
- Bảo hiểm TNDS bắt buộc: Chỉ bồi thường thiệt hại về người và tài sản của bên thứ ba (không bao gồm chủ xe và người lái).
- Bảo hiểm vật chất xe: Bồi thường thiệt hại về thân vỏ, máy móc của xe do tai nạn gây ra. Tuy nhiên, hầu hết các hợp đồng bảo hiểm vật chất xe đều có điều khoản loại trừ trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tai nạn xảy ra do chủ xe vi phạm luật giao thông.
- Bảo hiểm tai nạn người ngồi trên xe: Bồi thường thiệt hại về người cho hành khách trên xe bị tai nạn.
Vậy khi nào bảo hiểm sẽ không bồi thường?
- Chủ xe cố tình gây tai nạn: Ví dụ như cố tình vượt rào chắn khi tàu đang đến gần.
- Chủ xe vi phạm luật giao thông: Ví dụ như lái xe trong tình trạng say xỉn, không có giấy phép lái xe…
- Chủ xe không thực hiện đúng các quy định trong hợp đồng bảo hiểm: Ví dụ như không báo cáo kịp thời về vụ tai nạn, không cung cấp đầy đủ giấy tờ…
Làm gì khi ô tô bị tàu hỏa đâm?
Nếu không may ô tô của bạn bị tàu hỏa đâm, hãy bình tĩnh và thực hiện các bước sau:
- Bảo đảm an toàn: Đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.
- Báo công an: Báo cáo vụ tai nạn cho cơ quan công an gần nhất để lập biên bản.
- Báo công ty bảo hiểm: Thông báo ngay cho công ty bảo hiểm về vụ tai nạn và làm theo hướng dẫn của họ.
- Chuẩn bị hồ sơ: Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết để yêu cầu bồi thường, bao gồm:
- Giấy chứng nhận đăng ký xe
- Giấy chứng nhận bảo hiểm
- Biên bản tai nạn giao thông
- Giấy tờ chứng minh thiệt hại (ảnh chụp, báo giá sửa chữa…)
Lời khuyên từ chuyên gia: Phòng bệnh hơn chữa bệnh
Để tránh rơi vào tình huống ô tô bị tàu hỏa đâm, bạn nên:
- Luôn tuân thủ luật giao thông: Không vượt rào chắn, dừng đỗ xe trong hành lang an toàn đường sắt.
- Quan sát kỹ trước khi qua đường sắt: Đặc biệt là ở những đường ngang không có rào chắn hoặc tín hiệu cảnh báo.
- Giảm tốc độ khi qua đường sắt: Để có đủ thời gian xử lý tình huống nếu có sự cố xảy ra.
- Mua bảo hiểm vật chất xe: Để được bảo vệ tài chính khi không may xảy ra tai nạn.